Gezond afvallen en lekker wat kilo's kwijt op de weegschaal, daar streven veel mensen naar. Zij eten gezond en bewegen meer, super goed bezig! Daar word ik heel blij van. Want ik gun iedereen een gezonde leefstijl en om gezond te kunnen afvallen – ik weet wat voor goeds dit voor je (mentale) gezondheid kan doen. Waar ik wat minder blij mee ben is dat mensen die willen afvallen de volle focus hebben op het omlaag brengen van een getalletje op de weegschaal. Iedere dag of week gaan ze op de weegschaal staan om te kijken of hun gezonde leefstijl ‘werkt’ en of het afvallen lukt. Iedere keer weer kijken of het cijfertje op de weegschaal minder is dan de dag of week ervoor. De weegschaal is echt de nummer 1 reden van frustraties tijdens het afvallen. Ik wil dit veelvoorkomende gedrag bij afvallen echt zo graag de wereld uit hebben. Een gezonde leefstijl is echt zooooooooveel meer dan dat cijfertje op de weegschaal! Bovendien zegt dit fluctuerende getal op de weegschaal eigenlijk ook niet zo heel veel .. Wanneer ik iemand begeleid bij zijn/haar persoonlijke voedingsplan probeer ik dit getalletje op de weegschaal ook zo min mogelijk in de aandacht te brengen.
Gezond afvallen op de weegschaal bijhouden
Om gezond te kunnen afvallen moet je je lichaam een beetje begrijpen. Je lichaam is een prachtige machine met veel processen om zichzelf zo goed mogelijk draaiende te houden ook tijdens het afvallen. Je lichaam staat altijd in de stand om te overleven, en past zichzelf aan op de situatie. Daarvoor is het soms noodzakelijk om wat meer vocht vast te houden. Meer vocht vasthouden, kan een hoger getal op de weegschaal betekenen, maar dit zegt dus niets over of je aan het afvallen bent. Het betekent niet dat je vetmassa niet kan zijn verminderd of dat je lichaamssamenstelling niet is veranderd. Het zegt niets over je afvallen.
Er zijn verschillende situaties waar je lichaam op reageert door (tijdelijk) meer vocht vast te houden en het getal op de weegschaal omhoog gaat en het afvallen lijkt te mislukken:
- Je hebt meer zout gegeten. Je lichaam streeft altijd naar een bepaalde zout/vocht balans. Als je meer zout eet, houdt je lichaam dus vanzelfsprekend meer vocht vast om de balans te bewaren. Je nieren moeten aan de slag om de overdaad aan zout af te voeren, maar dit kost ze wel eventjes. Totdat de overdaad aan zout is verwijderd houdt je lichaam dus meer vocht vast.
- Je hebt hard getraind (in de gym). Met een zware (kracht)training zorg je ervoor dat er hele kleine scheurtjes in je spieren komen. Dit klinkt een beetje eng, maar dit is juist de bedoeling. Door de kleine scheurtjes te laten herstellen, word je sterker. Maar hoe herstelt het lichaam de scheurtjes? Je raadt het misschien al, door zoveel mogelijk vocht naar de spieren te pompen. Vocht dat in je lichaam blijft en extra gewicht geeft. Bovendien, als je meer spieren opbouwt word je ook zwaarder. Spieren hebben vocht nodig om te functioneren. Meer spier is meer vocht.
- Je wordt of bent ongesteld. Ik hoef de meeste vrouwen niet te overtuigen dat je rond de menstruatie wat zwaarder bent. Je voelt je gewoon al opgeblazen. Door de verschillende hormonale veranderingen in het lichaam houdt je lichaam meer vocht vast. Het maakt zich klaar voor een mogelijke zwangerschap en stuurt daarom zoveel mogelijk vocht naar desbetreffende weefsels. Als de dagen voorbij zijn, zal je zien dat je weer (veel) lichter bent.
- Het is warm buiten. Door de hitte is het lichaam niet zo efficiënt met het doorsturen van vloeistof. Je aderen zijn wijder, waardoor het allemaal wat minder goed doorstroomt (daarom zwellen je voeten zo op als het heet is buiten). Dit doet je lichaam om zichzelf zo koel mogelijk te houden.
Tijdens het afvallen is het vasthouden van vocht is dus iets waar je zelf eigenlijk niet zo heel veel invloed op hebt, maar wat wel invloed heeft op je gewicht. Het is gewoon hoe je lichaam werkt en hoe het zich adapteert aan de situatie waarin je je bevindt. Buiten het vasthouden van vocht zijn er nog wel meer redenen waardoor je gewicht kan fluctueren. Je kunt dan denken aan: het tijdstip waarop je je weegt, de ondergrond van je weegschaal, het type weegschaal, of je al naar de wc bent geweest of niet en of je al wat hebt gegeten/gedronken of niet. Dit zijn ook allemaal factoren die het getalletje op de weegschaal beïnvloeden.
Afvallen? Hoe meet je je lichamelijke progressie dan wel?
Om je lichamelijke progressie tijdens het afvallen het beste bij te kunnen houden stel ik altijd voor tijdens het volgen van een persoonlijk voedingsplan om foto’s te maken. Maak vier foto’s van je lichaam (het liefst in bikini/zwembroek). Maak de foto’s op ongeveer twee meter afstand. Zet je voor- en achterkant, en beide zijkanten erop. Sta ontspannen en schiet de foto’s nuchter in de ochtend. Gedurende de periode van afvallen raad ik je aan om om de 3 maanden progressiefoto’s te maken. Dan zie je je lichamelijke verschil goed. Op de foto’s zie het vasthouden van extra vocht nauwelijks.
Als je het toch echt fijn vindt om tijdens het afvallen ook je gewicht bij te houden, raad ik je aan om maximaal 1 keer per maand op de weegschaal te stappen. Weeg jezelf altijd nuchter in de ochtend en plan ieder meetmoment in op dezelfde dag.
Ten slotte meet je je lichamelijke progressie tijdens het afvallen zelf vooral door je kleding. Je broek wordt te groot, je shirtje valt opeens wel heel ruim of je riem kan een gaatje strakker. Deze lichamelijke vooruitgang geeft je ook de goede motivatie om je gezonde leefstijl vast te houden en door te knallen met afvallen. Niet dat fluctuerende getal op de weegschaal.
Afvallen met de juiste motivatie
Met alleen het focussen op de lichamelijke progressie tijdens het afvallen vergeten we eigenlijk wat de echte, juiste motivatie is om een gezonde leefstijl aan te nemen. Je voelt je fitter. Je ontwikkelt meer zelfvertrouwen. Je hebt meer energie. Je voelt je sterk. Krachtig. Lekker in je vel. Je kan de wereld aan. Allemaal zaken die niet exact te meten zijn, maar veeeeel waardevoller zijn dan dat getalletje op de weegschaal.
Dus lieve mensen, leg de weegschaal eventjes opzij. Laat het getalletje dat de weegschaal aangeeft even links liggen. Focus je op de positieve punten van een gezonde leefstijl. Sta in plaats van op de weegschaal eens voor de spiegel. Bewonder jezelf en vertel jezelf hoe trots je bent. Dat je er mag zijn. Sta er eens bewust bij stil hoe sterk je je vandaag voelt. Laat zo’n frustrerend getalletje niet je leven leiden. Je bent mooi zoals je bent, laat dat niet van een getal afhangen.
Ik schreef deze blog voor Just.thelifestyle. De originele blog lees je hier.
Liefs, Camella