Plantaardige melk wordt steeds vaker gedronken. Steeds meer mensen kiezen er bewust voor om minder of helemaal geen dierlijke producten op te nemen in hun dagelijkse voedingspatroon. Voedingsproducenten spelen hier gelukkig handig op in door veel soorten plantaardige producten zoals melk te ontwikkelen. Het assortiment vleesvervangers, vegan broodbeleg en plantaardige alternatieven op zuivel groeit en groeit. Erg fijn, want zo kan je lekker variëren in je plantaardige producten. Je gebruikt de plantaardige alternatieven op dezelfde manier als de dierlijke variant van het product. Ze vervangen de ‘real-deal’. Maar bieden plantaardige producten ook dezelfde voedingsstoffen als de dierlijke variant? Is het een volwaardige vervanging? In deze blog nemen we een kijkje in de plantaardige alternatieven voor melk.
Wat is plantaardige melk?
Plantaardige ‘melk’ is eigenlijk een term die we niet mogen gebruiken. De term melk mag volgens de wet enkel worden gebruikt bij het dierlijke product, zoals koe- of geitenmelk. Dit is zo vastgelegd omdat het de consument anders kan misleiden. Daarom vind je in de supermarkt bijvoorbeeld geen amandelmelk, maar amandeldrink. In de volksmond wordt het eigenlijk nog wel amandelmelk genoemd. Plantaardige drinks (laten we de termen maar gelijk goed gaan gebruiken) zijn een blend van granen, peulvruchten, noten of zaden met water. Vaak heel veel water. De meest voorkomende plantaardige drinks zijn op basis van soja, haver, rijst, kokos of amandel.
Is plantaardige melk gezonder dan gewone melk?
Wanneer je de voedingswaarden van melk vergelijkt met plantaardige drinks zie je eigenlijk gelijk dat de twee niet met elkaar te vergelijken zijn. Ze verschillen in de hoeveelheid calorieën, eiwitten, koolhydraten, vetten en vitaminen/mineralen.
- Omdat plantaardige drinks uit zoveel water bestaan, bevatten de meesten ongezoete drinks ook minder calorieën dan gewone (halfvolle) melk. Een glas (200 ml) halfvolle melk geeft je 96 kcal. Amandeldrink en kokosdrink geven je 50 kcal. Sojadrink 74 kcal. Haverdrink en rijstdrink geven je wel 100 kcal. Of een product veel of weinig calorieën bevat wil niet zeggen of het gezond of ongezond is. Maar het inzicht kan wel handig zijn als je let op je calorie-inname. Uiteindelijk gaat het er om of het in jouw voedingspatroon past. Als je wil minderen in calorieën kan het dus slim zijn om bijvoorbeeld je cappuccino eens te maken met amandeldrink in plaats van gewone melk.
- Melk is een goede eiwitbron. Per glas (200ml) halfvolle melk krijg je 7 gram eiwit binnen. De enige plantaardige drink die in de buurt komt qua eiwitten is ongezoete sojadrink. Deze levert je ook 7 gram eiwit per glas. De andere plantaardige drinks komen verre van in de buurt. Per glas (200ml) levert: Haverdrink – 1,2 gram | Rijstdrink – 0,4 gram | Kokosdrink – 0,2 gram | Amandeldrink – 0,6 gram aan eiwit.
- Als je in het schap van de plantaardige drinks kijkt, zie je dat een heel groot gedeelte gezoet is. Dit betekent dat de fabrikant er suiker aan heeft toegevoegd om de smaak lekkerder te maken. Sommige plantaardige drinks bevatten net zoveel suiker als een glas cola. Prima om eens te drinken als je ervan geniet, maar zonde als je deze hoeveelheid suiker tegen beter weten in binnenkrijgt. Probeer daarom altijd te kiezen voor de ongezoete variant. Als je de vergelijking maakt tussen melk en plantaardige drinks valt het op dat melk minder koolhydraten bevat dan plantaardige drinks op basis van haver en rijst. Melk bevat daarentegen weer meer koolhydraten dan de drinks op basis van amandel en kokos. Sojadrink is ongeveer gelijk in koolhydraten ten op zichte van melk.
- Qua vet valt er eigenlijk niet heel veel verschil op te merken. Halfvolle melk en plantaardige drinks bevatten ongeveer dezelfde hoeveelheid. Wel valt te zien dat halfvolle melk meer verzadigd vet bevat dan plantaardige drinks. Maar het verschil is niet schrikbarend groot.
- Melk bevat van nature vitamine B12, vitamine B2 en calcium. De plantaardige drinks bevatten dit van nature niet. Wel zie je steeds meer varianten in het schap staan waar deze vitaminen en mineraal aan zijn toegevoegd. Als dit zo is, zijn de producten vergelijkbaar.
Is plantaardige melk gezonder dan gewone melk? Conclusie:
We kunnen eigenlijk heel kort zijn: Plantaardige drinks hebben niet dezelfde eigenschappen als dierlijke melk. Ongezoete sojadrink komt wel het dichtst in de buurt. Je kunt de plantaardige drinks dus wel voor dezelfde doeleinden gebruiken als melk, maar je kan de een niet 1 op 1 vervangen met de ander. Is de een dan gezonder of ongezonder dan de ander? Nee.
Beiden producten hebben zo hun eigen kwaliteiten. Eigenlijk is het vergelijken van melk en plantaardige drinks een kwestie van appels met peren vergelijken. Je gebruikt het hetzelfde, maar het zijn heel andere producten. Heb je melk per se nodig? Nee. Wie gezond en gevarieerd eet krijgt voldoende eiwitten, vitaminen en mineralen binnen. Als je verder veganistisch bent, en dus helemaal geen zuivel of vlees eet, is het wel verstandig om te kiezen voor de varianten van plantaardige drinks met toegevoegd vitamine B12, vitamine B2 en calcium. Dit zijn voedingsstoffen die je anders wellicht moeilijk binnenkrijgt.
Verder, kies waar jij je lekker bij voelt. Melk is goed (indien je niet intolerant bent uiteraard). Plantaardige drink is goed (indien je geen allergie hebt uiteraard). Kies wat goed bij jou past. Kies wat je lekker vindt. Als je gaat voor plantaardige drinks, ga dan bij voorkeur voor de varianten zonder toegevoegd suiker en met een zo hoog mogelijk aandeel in noten, zaden, peulvruchten of granen.
Ik schreef deze blog voor Just. A lifestyle. De originele blog lees je hier.
Liefs Camella